Psalm 18 ma swój dokładny odpowiednik w 2 Księdze Samuela (22,1-51), jako pieśń dziękczynna Dawida.
Analizując treść Psalmów 17-21 widzimy, że sługa Boga, namaszczony król:
- prosi - Ps 17,
- dziękuje - Ps 18,
- uznaje w Bogu Stwórcę i podporządkowuje się Prawu Bożemu - Ps 19.
Za króla zaakceptowanego przez Boga, lud:
- modli się - Ps 20,
- i dziękuje - Ps 21.
Psalm zawiera dwa opowiadania o ocaleniu (ww. 4-20 oraz ww. 31-49).
Środek psalmu (ww. 21-30) formułuje naukę, zgodnie z którą Bóg ocala człowieka sprawiedliwego. W nauce tej szczególnego znaczenia nabiera myśl, że Bóg ubogiemu ludowi przynosi ratunek, ocalenie, a pognębia oczy wyniosłe (w. 28).
Szczegółowemu nagłówkowi (w. 1) odpowiada podobnie drobiazgowe podsumowanie (w. 51). Obydwa te fragmenty wskazują łącznie na pełny tytuł przysługujący Dawidowi: jest on sługą Boga, Jego królem i pomazańcem.
Słowom intonacji (w. 2) odpowiadają słowa końcowe w w. 50.
Jest to trzeci co do długości psalm - po Psalmie 119 i Psalmie 78.
Początek Psalmu 18 w języku hebrajskim
PSALM 18 (17)
("Mój Psałterz" - przekład Marka Skwarnickiego /Psałterz Tyniecki/, używany w Lekcjonarzu mszalnym i w Liturgii Godzin) PIEŚŃ DZIĘKCZYNNA ZA ODNIESIONE ZWYCIĘSTWO
1 Przewodnikowi chóru. Sługi PANA, Dawida. Wypowiedział on do PANA słowa tej pieśni w dniu, w którym PAN wyrwał go z rąk wszystkich nieprzyjaciół i Saula*. 2 Powiedział wtedy:
(w tłumaczeniu Marka Skwarnickiego brak jest wiersza 1 i początku wiersza 2, powyższy wstęp podaję za Biblią Ekumeniczną)
Miłuję Cię, PANIE, mocy moja*, 3 PANIE, opoko moja i twierdzo, mój wybawicielu, Boże, skało* moja, na którą się chronię, tarczo moja, mocy* zbawienia mego i moja obrono. 4 Wzywam PANA, godnego chwały, i wyzwolony będę od moich nieprzyjaciół. 5 Ogarnęły mnie fale śmierci* i zatrwożyły odmęty niosące zagładę, 6 Oplątały mnie pęta otchłani*, schwyciły mnie sidła śmierci. 7 Wzywałem PANA w moim utrapieniu i wołałem do mojego Boga; I głos mój usłyszał ze swojej świątyni*, dotarł mój krzyk do uszu Jego. 8 * Zatrzęsła się i zadrżała ziemia*, poruszyły się góry w posadach, zatrzęsły się, bo On zapłonął gniewem. 9 Z Jego nozdrzy dym się uniósł, a z ust Jego - ogień trawiący, węgle zapłonęły od niego. 10 Nagiął niebiosa* i zstąpił, czarna chmura pod Jego stopami. 11 Dosiadł cheruba* i leciał, a skrzydła wiatru Go niosły. 12 Z mroku uczynił sobie zasłonę, swój namiot* - z ciemnej wody i gęstych obłoków. 13 Od blasku Jego obecności rozpaliły się węgle ogniste*. 14 PAN z nieba odezwał się grzmotem, zabrzmiał głos Najwyższego. 15 Wypuścił swe strzały i rozproszył wrogów, cisnął błyskawice i wprawił ich w zamęt. 16 aż ukazało się dno morza i odsłoniły fundamenty ziemi, od groźby Twojej, PANIE, od uderzenia wichru Twego gniewu. 17 Wyciągnął rękę z wysoka i mnie pochwycił, wydobył z toni ogromnej. 18 Od przemożnego nieprzyjaciela mnie wybawił, od mocniejszych niż ja, co mnie nienawidzą. 19 Napadli na mnie, kiedy byłem słaby, lecz PAN był moim obrońcą. 20 Wyprowadził mnie na miejsce przestronne, ocalił, gdyż mnie miłuje. 21 Za sprawiedliwość* moją PAN mnie wynagrodził, odpłacił mi według czystości rąk moich*. 22 Strzegłem bowiem dróg PANA i przez grzech nie odszedłem od mojego Boga, 23 Bo miałem przed oczyma wszystkie Jego przykazania i Jego poleceń nie odrzuciłem od siebie. 24 Byłem wobec Niego bez skazy i winy się ustrzegłem*. 25 Odpłacił mi PAN według mej sprawiedliwości, według czystość rąk moich przed Jego oczyma. 26 Miłość masz dla miłującego, ze sprawiedliwym postępujesz sprawiedliwie. 27 Czystemu swą czystość ukazujesz, wobec przebiegłego jesteś przebiegły. 28 Albowiem Ty wybawiasz naród pokorny, a oczy wyniosłych poniżasz*. 29 * Ty, PANIE, zapalasz moją pochodnię, Boże mój, rozświetlasz moje ciemności*. 30 Dzięki Twej pomocy* rozbijam wrogie zastępy, dzięki mojemu Bogu* zdobywam mury. 31 Droga Boża jest nieskalana, słowo PANA wypróbowane w ogniu*. On tarczą dla wszystkich, którzy się chronią do Niego*. 32 Bo któż jest Bogiem prócz PANA, lub kto jest opoką* prócz naszego Boga? 33 Bóg, który przepasał mnie mocą i nienaganną uczynił mą drogę. 34 On dał moim nogom rączość łani i umieścił mnie na wzgórzach*. 35 On me ręce wyćwiczył do bitwy, a ramiona do napinania spiżowego łuku*. 36 Dałeś mi swą tarczę, aby mnie ocalić, wspomogła mnie Twoja prawica, i wielkim mnie uczyniła troskliwość Twoja. 37 Poszerzyłeś drogę dla moich kroków i stopy moje się nie zachwiały. 38 * Ścigałem mych wrogów i dopadłem, i nie wróciłem, póki nie zginęli. 39 Starłem ich i nigdy już się nie podźwigną, upadli pod moje stopy. 40 Przepasałeś mnie mocą do bitwy, a oporni zgięli się przede mną. 41 Wrogów moich zmusiłeś do ucieczki, tych, którzy mnie nienawidzą, spotkała zatrata. 42 Wołali, lecz nie było komu ich ratować, wołali do PANA, lecz ich nie wysłuchał. 43 Jak proch na wietrze ich rozrzuciłem, zdeptałem ich jak uliczne błoto*. 44 * Wybawiłeś mnie od zbuntowanego ludu, ustanowiłeś mnie głową narodów. Służył mi lud, którego nie znałem, 45 był mi posłuszny na pierwsze wezwanie, cudzoziemcy składali mi hołdy. 46 Cudzoziemcy upadli na duchu, drżąc wyszli ze swoich warowni. 47 Niech żyje PAN, niech będzie błogosławiona moja opoka, niech będzie wywyższony mój Bóg i Zbawca, 48 Bóg, który mnie pomścił i poddał mi narody, 49 który mnie wybawił od nieprzyjaciół, wyniósł ponad wrogów i ocalił od gwałtownika. 50 Przeto będę Cię chwalił, PANIE, wśród narodów i pieśnią wysławiał Twoje imię*. 51 Ty dałeś wielkie zwycięstwo królowi, łaską obdarzyłeś Dawida, Twego pomazańca*, i jego potomstwo na wieki*.
Przypisy:
KAPITALIKAMI zaznaczono słowo (najczęściej "PAN") będące tłumaczeniem najważniejszego w Starym Testamencie imienia Boga "JHWH" (JAHWE) - "JEST", "JESTEM". Imienia Boga, ze względu na jego świętość, Izraelici nie wypowiadali, zastępując słowem "ADONAJ" - "PAN". Wj 3,14 (Biblia Tysiąclecia) - "Odpowiedział Bóg Mojżeszowi: «JESTEM, KTÓRY JESTEM». I dodał: «Tak powiesz synom Izraela: JESTEM posłał mnie do was»". */ (w. 1) "Wyrwał go z rąk wszystkich nieprzyjaciół i Saula" - 2Sm 22,1.2. /Biblia Gdańska/. */ (w. 2) "Mocy moja" - por. Łk 1,69. /Biblia Ekumeniczna/.
*/ (w. 3) "Skało" - jako miejsce niezawodnego schronienia. /Biblia Tysiąclecia/. - skała, to dość częste w psalmach określenie Boga. /Biblia Warszawsko-Praska/. - Uzupełnienie: w 2Sm 23,3: "Bóg Jakuba przemówił, mówił do mnie On - Skała Izraela". - "Mocy" - dosł.: "rogu", co wyraża siłę. /Biblia Tysiąclecia/. */ (w. 5) "Fale śmierci" - por. 2Sm 22,5; Iz 8,7; Iz 30,28; Ps 32,6; Ps 40,3; Ps 42,8; Ps 66,12; Ps 69,2; Ps 88,1; Hi 22,11. /Biblia Ekumeniczna/. */ (w. 6) "Otchłani" - ST nie miał jasnego pojęcia życia pozagrobowego. Zmarli przebywają w podziemnym Szeolu, prowadząc życie cieniów. Minimalna ich żywotność powoduje rozluźnienie kontaktu z Panem (Ps 88,11-13; Ps 115,17; Iz 38,18n), który jednak sprawuje władzę także nad podziemiem (Ps 139,8; Am 9,2; Hi 26,6). /Biblia Tysiąclecia - przypis do Ps 6 w. 6/. */ (w. 7) "Świątyni" - świątynia była uważana w szczególny sposób za siedzibę Boga na ziemi. /Biblia Tysiąclecia/. - chodzi o Świątynię Niebiańska, o której wspomina Hbr 6,19; Hbr 8,2-6; Hbr 9,8-12. /Nowy Przekład Dynamiczny Księgi Psalmów/.
*/ (ww. 8-16) - opis objawienia się Boga, czyli teofanii. Apokaliptyka rozwinęła jego pewne elementy w późniejszych księgach ST (Dn) i w NT. /Biblia Ekumeniczna/. */ (w. 8) "Zatrzęsła się i zadrżała ziemia" - zjawiska towarzyszące zazwyczaj objawieniom Boga. Por. Wj 13,22; Wj 19;16. /Biblia Warszawsko-Praska/. */ (w. 10) "Nagiął niebiosa" - w kosmologii Semitów firmament nieba jest pewnego rodzaju twardym kloszem, nad którym dopiero jest wieczna siedziba Boga. /Septuaginta w tłumaczeniu O. Remigiusza Popowskiego SDB/. */ (w. 11) "Cheruba" - por. Ps 80,2; Ps 99,1; 1Sm 4,4; Ez 1,10; Ez 9,3; Ez 10,2-8. /Biblia Tysiąclecia/. - na wieku Arki przymierza umieszczone były dwie figurki Cherubinów; stanowiły one jakby widzialny tron Boga, który z tego miejsca w osobny sposób ludowi Swemu łaski udzielał. Stąd wyrażenie Pisma św. o Bogu zasiadającym na Cherubinach. /Księga Psalmów w tłumaczeniu O. Stanisława Wójcika CSsR/. - potężne, nadprzyrodzone istoty, których Bóg używa do różnych celów. Por. np. Rdz 3,24; Ez 2,10; Ap 4,6-8. /Nowy Przekład Dynamiczny Księgi Psalmów/.
*/ (w. 12) "Swój namiot" - por. Wj 19,16.18; Ps 97,2; Ez 1,4. /Biblia Tysiąclecia/. */ (w. 13) "Węgle ogniste" - mowa o piorunach - por. Ps 77,18n; Ha 3,9.11. /Biblia Tysiąclecia/. */ (w. 21) "Sprawiedliwość" - w Biblii nie oznacza tylko umiejętności wydawania słusznych wyroków czy decyzji. jest synonimem pobożności, wierności oraz prawego sposobu myślenia i postępowania. Ludzka sprawiedliwość ma swój niedościgniony wzór i źródło w nieskończonej sprawiedliwości Boga. /Biblia Paulistów - przypis do Ps 15 w. 2/. - "Czystości rąk moich" - chodzi o czystość w sensie religijno-moralnym, a nie rytualnym (por. w. 22-27). /Biblia Tysiąclecia/. */ (w. 24) "Byłem wobec Niego bez skazy i winy się ustrzegłem" - wypowiedź mesjańska. Dawid, o czym czytamy w Biblii, nie zdołał ustrzec swego życia od grzechu, ale Mesjasz - tak. Por. 1P 2,22. /Nowy Przekład Dynamiczny Księgi Psalmów/. */ (w. 28) "Ty wybawiasz naród pokorny, a oczy wyniosłych poniżasz" - por. Iz 2,11. /Biblia Gdańska/. */ (ww. 29-31) - myśl jest ta, że Bóg tak postępuje z człowiekiem, jak człowiek z Bogiem. /Biblia ks. Wujka z przypisami ks. Stanisława Stysia SJ/. */ (w. 29) "Rozświetlasz moje ciemności" - światłość jest symbolem szczęścia, ciemność - nieszczęścia. /Biblia Poznańska/. */ (w. 30) "Dzięki Twej pomocy, dzięki mojemu Bogu" - por. Flp 4,13: "Wszystko mogę w Tym, który mnie umacnia". /Biblia Poznańska/. */ (w. 31) "Słowo PANA wypróbowane w ogniu" - Pan dotrzymuje bezwarunkowo swych obietnic (por. Ps 119,140; Prz 30,5; Jr 1,12). /Biblia Tysiąclecia - przypis do Ps 12 w. 7/. - "On tarczą dla wszystkich, którzy się chronią do Niego" - por. Ef 1,12. /Nowy Przekład Dynamiczny Księgi Psalmów/. - Obietnice Boże są niezawodne. Ta myśl ogólna zamyka pierwszą część Psalmu. /Biblia Poznańska/. */ (w. 32) "Opoką" - "skałą", określenia Boga jako ostoi zbawienia (por. Ps 95,1). /Biblia Tysiąclecia/. */ (w. 34) "Umieścił mnie na wzgórzach" - miejsce wysoko położone daje lepsze możliwości obrony. Na wzniesieniu stawał też zwycięzca po bitwie (por. Pwt 32,13; Hab 3,19). /Biblia Poznańska/. */ (w. 35) "Ramiona do napinania spiżowego łuku" - w walce posługiwano się łukiem drewnianym; łuk spiżowy trudno napiąć. Tu wyrażona jest zapewne myśl, że Bóg przysposobił króla nawet do najtrudniejszych zadań wojennych. /Biblia Poznańska/.
*/ (ww. 38n) - opisy krwawych walk i zwycięstw Dawida - w odniesieniu do Chrystusa bierzemy w znaczeniu moralnym, duchowym. Chrystus zwycięża i włada światem przez prawdę Ewangelii, moc łaski, chwałę majestatu najwyższego Sędziego i równocześnie najmiłosierniejszego Zbawcy. /Księga Psalmów w tłumaczeniu O. Stanisława Wójcika CSsR/. */ (w. 43) "Uliczne błoto" - drastyczne porównanie do błota ulicznego spotykamy także u Iz 10,6; Mich 7,10. O walczących po stronie króla wojownikach nie ma nawet wzmianki, przez co jeszcze wyraźniej uwydatnia się jego przekonanie, że zwycięstwo swe nad wrogami zawdzięcza wyłącznie pomocy Bożej. /Biblia Poznańska/. */ (ww. 44-46) - po tak wspaniałym zwycięstwie króla ustają rozruchy w kraju, a obce ludy, w obawie przed jego potęgą, same się mu poddają i zabiegają o jego łaski (por. Ps 2,8; Ps 72,8). /Biblia Poznańska/. */ (w. 50) "Chwalił wśród narodów i pieśnią wysławiał Twoje imię" - por. Rz 15,9. /Biblia Ekumeniczna/. */ (w. 51) "Twojego pomazańca" - pomazańcem jest każdy potomek Dawida (zob. 2 Sm 7,12-16), godnie sprawujący władzę, a zwłaszcza "syn Dawida", Mesjasz; zob. Dz 4,25-26. /Biblia Ekumeniczna - przypis do Ps 2 w. 2/. - "Jego potomstwo na wieki" - ostatnie słowa Psalmu wiążą przedstawione w nim wydarzenia z Bożą ekonomią zbawienia sięgającą wieczności, nawiązując do owej wielkiej obietnicy danej przez Boga Dawidowi, że królestwo jego będzie trwało wiecznie (2Sm 7,12-16). /Biblia Poznańska/.
Komentarz O. Adama Szustaka OP, który pomoże nam odnaleźć się w obecnym niespokojnym świecie. Na koniec błogosławieństwo kapłana.
Wyniosłe oczy człowieka się ukorzą i duma ludzka będzie poniżona. Sam tylko Pan się wywyższy dnia owego. (Iz 2,11 - BT)
____________________________________________
Psalm 17 jest indywidualną lamentacją niewinnie prześladowanego.
O strukturze Psalmu 17 decydują trzy wyraźnie uformowane zestawy próśb:
- prośby i wyznanie niewinności (ww. 2-5),
- prośby i opis nieszczęść spowodowanych przez złoczyńców i wrogów (ww. 6-12),
- prośby i wyznanie zaufania i niewinności (ww. 13-15).
Ukryj mnie w cieniu swych skrzydeł (Ps 17,8)
Psalm 17 po hebrajsku i w tłumaczeniu Izaaka Cylkowa
PSALM 17 (16)
("Mój Psałterz" - Biblia Gdańska, słownictwo uwspółcześnione) BŁAGANIE O WYZWOLENIE OD WROGÓW
(w Księdze Psalmów w Biblii Gdańskiej brak jest tytułów psalmów, powyższy tytuł Psalmu 17 pochodzi z Biblii Tysiąclecia) 1 Modlitwa Dawida. Wysłuchaj, PANIE, mojej słusznej sprawy, zważ na moje wołanie, nakłoń ucha na modlitwę moich nieobłudnych ust. 2 Niech wyrok o mnie wyjdzie sprzed Twego oblicza, niech Twoje oczy widzą to, co słuszne. 3 Doświadczyłeś me serce, nawiedziłeś mnie nocą*, wypróbowałeś mnie ogniem*, ale nic nie znalazłeś*. Postanowiłem, że moje usta nie zgrzeszą. 4 Co się tyczy spraw ludzkich, dzięki słowom Twoich ust wystrzegałem się dróg okrutnika. 5 Zatrzymaj moje kroki na Twoich drogach, aby nie zachwiały się moje nogi. 6 Wzywam Cię, Boże, bo mnie wysłuchasz. Nakłoń ku mnie swe ucho*, wysłuchaj moich słów. 7 Okaż swoje miłosierdzie, Ty, który wybawiasz ufających Tobie od tych, którzy powstają przeciwko Twojej prawicy. 8 Strzeż mnie jak źrenicy oka*, ukryj mnie w cieniu swych skrzydeł*; 9 Przed niegodziwymi, którzy mnie gnębią, przed wrogami mojej duszy, którzy mnie osaczyli. 10 Okryli się swoim tłuszczem*, zuchwale mówią swoimi ustami. 11 Gdziekolwiek idziemy, otaczają nas, wytężają swój wzrok, aby nas powalić na ziemię. 12 Podobni są do lwa* żądnego okupu, do lwiątka siedzącego w ukryciu. 13 Powstań, PANIE, wystąp przeciwko niemu i powal go, swoim mieczem ocal moją duszę* od niegodziwego; 14 A swoją ręką, PANIE, od ludzi, od ludzi tego świata, których udziałem jest to życie, a których brzuchy napełniasz swymi skarbami*, tak że nasyceni są nawet ich synowie, a resztę zostawiają ich dzieciom. 15 Ja zaś w sprawiedliwości ujrzę Twe oblicze, a gdy się obudzę, nasycę się Twoim podobieństwem*.
Przypisy:
KAPITALIKAMI zaznaczono słowo (najczęściej "PAN") będące tłumaczeniem najważniejszego w Starym Testamencie imienia Boga "JHWH" (JAHWE) - "JEST", "JESTEM". Imienia Boga, ze względu na jego świętość, Izraelici nie wypowiadali, zastępując słowem "ADONAJ" - "PAN". Wj 3,14 (Biblia Tysiąclecia) - "Odpowiedział Bóg Mojżeszowi: «JESTEM, KTÓRY JESTEM». I dodał: «Tak powiesz synom Izraela; JESTEM posłał mnie do was»". */ (w. 3) "Nocą" - noc oznacza doświadczenie, nieszczęście. /Biblia ks. Wujka z przypisami ks. Stanisława Stysia SJ/. - "Wypróbowałeś mnie ogniem" - jak szlachetny kruszec. /Biblia ks. Wujka z przypisami ks. Stanisława Stysia SJ/. - "Doświadczyłeś me serce... ale nic nie znalazłeś" - por. Ps 7,10; Prz 17,3. /Biblia Gdańska/. */ (w. 6) "Nakłoń ku mnie swe ucho" - antropomorfizm (por. Ps 2,4), który tu oznacza: pośpiesz się z ratunkiem, wysłuchaj mnie uważnie. /Biblia Paulistów/. */ (w. 8) "Strzeż mnie jak źrenicy oka" - por. Pwt 32,10. /Biblia Gdańska/. - "Ukryj mnie w cieniu swych skrzydeł" - Bóg roztacza opiekę nad swoim ludem, jak ptak chroniący pisklęta pod skrzydłami (np. Wj 19,4; Pwt 32,11n; Mt 23,37). Kiedy obraz nawiązuje do skrzydeł cherubinów (Ps 18,11) na Arce Przymierza (Wj 25,18-20), wyraża prośbę o znalezienie azylu w świątyni. /Biblia Paulistów/. - por. Rt 2,12; Ps 91,4. /Biblia Gdańska/. */ (w. 10) "Okryli się swoim tłuszczem" - dosłownie "zamknęło". Jest to obrazowe przedstawienie zamknięcia twardym sadłem centrum uczuć i sumienia, za jakie Semici uważali nerki. /Septuaginta w tłumaczeniu O. Remigiusza Popowskiego SDB/. - tzn. prawdopodobnie ich serca pokryte tłuszczem (por. Ps 119,70). /Biblia Poznańska/.
*/ (w. 12) "Lwa" - nieprzyjaciele przedstawiani są często jako lwy (por. np. Ps 7,3; Ps 10,9; Ps 22,14; Ps 57,5). /Biblia Tysiąclecia/. */ (w. 13) "Moją duszę" - mnie, życie moje. /Biblia ks. Wujka z przypisami ks. Stanisława Stysia SJ/. */ (w. 14) "Od ludzi tego świata... których brzuchy napełniasz swymi skarbami" - prawdopodobnie jest tu wyrażona myśl, że Bóg obdarza także grzeszników dobrami doczesnymi, ale pozbawi ich dóbr wyższego rzędu. /Biblia Poznańska/. */ (w. 15) "Gdy się obudzę... Twoim podobieństwem" - por. Wj 24,11; Lb 12,8; J 1,18. W świetle objawienia chrześcijańskiego należy wiersz ten rozumieć o eschatologicznym, pełnym zaspokojeniu wszystkich pragnień (por. Mt 5,6; Ap 7,16). /Biblia Tysiąclecia/. - por. Ap 22,4. / Biblia Ekumeniczna/.
Podobni do lwa dyszącego na zdobycz (Ps 17,12)
I tradycyjnie już końcowe błogosławieństwo O. Adama Szustaka OP, poprzedzone konferencją:
Niech PAN wynagrodzi cię za to, co uczyniłaś, i niech hojnie cię wynagrodzi PAN, Bóg Izraela, do którego przyszłaś, aby się schronić pod Jego skrzydłami.
Pozostajemy w klimacie adwentowym. Psalm 16 uczy nas zaufania Bogu.
Miałem Pana zawsze przed oczami,
gdyż stoi po mojej prawicy,
abym się nie zachwiał.
(Dz 2,25 - Biblia Tysiąclecia)
Psalm 16 jest pieśnią ufności.
Jest przeciwieństwem Psalmu 14. Człowiekowi który mówi: „Nie ma Boga” (Ps 14,1), przeciwstawiony zostaje człowiek, który mówi Panu: „Tyś jest Panem moim; nie ma dla mnie dobra poza Tobą” (Ps 16,2).
Psalm 16 ukazuje właściwe bycie człowiekiem jako życie, które dał i zabezpieczył Bóg. Człowiek jest człowiekiem tylko wtedy, gdy Bóg jest jego działem i dziedzictwem.
Boże, w Tobie szukam schronienia (Ps 16,1)
W Psalmie 16 wyodrębnić możemy trzy części:
- wyznanie wiary w Boga, jako jedynego Boga (ww. 2-5),
- doświadczenie Boga (ww. 6-9),
- zwrócenie się do Boga i pewność, że Bóg nie opuści psalmisty wobec potęgi śmierci (ww. 10-11).
Dosłowne brzmienie wierszy 10-11 wskazuje, że obecność Boga bezpośrednio w śmierci i po tamtej stronie granicy śmierci, jest dla człowieka mocnym oparciem.
Psalm 16,7
Księga Psalmów jest Księgą natchnioną. Jest to zbiór modlitw, autorem których - jak przyjmujemy - w większości był król Dawid. Jeżeli modlitwy, to my też możemy się nimi modlić.
Oto fragment Meditatio na temat Psalmu 16: "O nadziei psalmisty przeczytaliśmy w w. 7 (Bóg obdarza mnie pokojem dniem i nocą), w w. 9 (Bóg obdarza mnie radością) i w w. 11 (Bóg daje mi przyszłość). Czy rzeczywiście czuję, że Bóg jest Tym, który daje mi pokój dniem i nocą, radość i przyszłość? Co myślę o swojej przyszłości? Czy myślę o niej z lękiem, sceptycznie, czy jest ona dla mnie źródłem frustracji? Czy może w ogóle o niej nie myślę, ponieważ napawa mnie strachem? Czy myślę o Bogu z wielką ufnością i całkowitym oddaniem? Być może najbardziej dziś powszechnym grzechem w świecie zachodnim jest lęk przed przyszłością, odrzucanie jej lub nawet zamykanie się w podnietach teraźniejszości. Psalm 16 jest zatem antidotum na ten lęk".
I jeszcze fragment Oratio: "Panie, czy jestem zadowolony z mojego losu fizycznego, rodzinnego, finansowego, intelektualnego i psychologicznego? Czy naprawdę «sznur mierniczy wyznaczył mi dział wspaniały»? Panie, czy jestem człowiekiem niezadowolonym? Co pozwoliłoby mi powiedzieć «sznur mierniczy wyznaczył mi dział wspaniały»? Psalmista śpiewa: «Stawiam sobie zawsze Pana przed oczy, nie zachwieję się, bo On jest po mojej prawicy» (w. 8). Czy jestem zadowolony z Boga, czy może boczę się na Niego, bo nie dał mi wszystkiego, czego się spodziewam? Jeżeli uznamy, że jesteśmy niezadowoleni, poświęćmy temu modlitwę, powtarzając początek psalmu: «Zachowaj mnie Boże, bo chronię się u Ciebie, mówię Panu: 'Tyś jest Panem moim; nie ma dla mnie dobra poza Tobą!'»".
Strzeż mnie, Boże, gdyż w Tobie szukam schronienia! 2 Powiedziałem do PANA: «Tyś jesteś moim Panem, Poza Tobą nie ma dla mnie dobra». 3 Co do świętych, którzy są w tej ziemi, Są wspaniali i są mą rozkoszą; 4 Pomnożą jednak swe troski, Ci, którzy pójdą za cudzymi bóstwami! Tym nie wyleję krwi na ofiarę I nie wezmę ich imion* na wagi. 5 PAN - oto mój dział* i kielich pomyślności*! Ty trzymasz w dłoni mój los. 6 Wytyczono mi miejsca urocze, Tak! Przypadło mi przepiękne dziedzictwo*. 7 Będę błogosławił PANA, To On udzielił mi rady, W nocy pouczyło mnie moje sumienie*. 8 PAN jest u mnie zawsze na pierwszym miejscu, Z Nim u mej prawicy* nie zachwieję się. 9 Dlatego poweselało me serce, radość przenika me wnętrze, Więcej! Ciało również odpocznie bezpiecznie, 10 Gdyż nie zostawisz mojej duszy w świecie zmarłych*, Nie dopuścisz, by oddany Tobie miał oglądać grób*. 11 Dasz mi raczej poznać drogę życia, Pełną radość Twojej obecności, I rozkosz u Twojego boku - na zawsze*. Przypisy:
KAPITALIKAMI zaznaczono słowo (najczęściej "PAN") będące tłumaczeniem najważniejszego w Starym Testamencie imienia Boga "JHWH" (JAHWE) - "JEST", "JESTEM". Imienia Boga, ze względu na jego świętość, Izraelici nie wypowiadali, zastępując słowem "ADONAJ" - "PAN". Wj 3,14 (Biblia Tysiąclecia) - "Odpowiedział Bóg Mojżeszowi: «JESTEM, KTÓRY JESTEM». I dodał: «Tak powiesz synom Izraela: JESTEM posłał mnie do was»".
*/ (w. 1) "Złotej myśli" - w oryginale "Miktam". Jego znaczenie zaginęło już w starożytności. Obecnie sądzi się, że chodzi o szczególną pieśń Dawida poruszającą najgłębsze tajemnice jego serca. /Nowy Przekład Dynamiczny Księgi Psalmów/. */ (w. 4) "Imion" - imię oznaczało istotę, tożsamość i tajemnicę osoby, do której się odnosiło. nadanie dziecku konkretnego imienia wyrażało oczekiwania rodziców, jakie z nim wiązali, jak również zadania, jakie dana osoba ma do spełnienia w życiu (Mt 16,18). Dlatego w kulturze semickiej imię zawsze wyrażało możliwości społeczne człowieka (Lb 16,2). Izraelici przywiązywali wielką wagę do nadawania imion. Zmienić komuś imię oznaczało obdarzenie go nową osobowością (Rdz 17,5; Rdz 17,15). Bóg objawiając swoje imię człowiekowi (Wj 3,14), pozwolił mu zbliżyć się do swojej tajemnicy, dopuścił go do głębokiej zażyłości ze sobą (J 17,6.26). Jego imię jest uświęcane (Iz 29,23), uwielbiane (Ps 7,18), kochane (Ps 5,12), wieczne (Ps 135,13) i groźne (Pwt 28,58). Świątynia była miejscem, w którym z woli Boga przebywało Jego imię (Pwt 12,5), czyli stale była napełniona jego obecnością. Żydzi z szacunku dla Boga nigdy nie wypowiadali Jego imienia, zastępując je pomocniczymi określeniami typu: mój Pan, Bóg, Ten co przebywa w górach. Bóg wybrał również imię dla swojego Syna. Imię Jezus jest święte i tożsame z imieniem Bożym (Ap 14,1). Apostołowie w imię Jezusa uzdrawiali chorych (Dz 3,6), wyrzucali demony (Mk 9,38), czynili cuda (Mt 7,22). Ich działania były w istocie działaniami samego Jezusa, który przekazując uczniom władzę i moc, uczynił ich kontynuatorami swojej misji. /Biblia Paulistów, słownik - przypis do Ps 5 w. 12/.
*/ (w. 5) "Mój dział" - część moja..., dosłownie: sznury moje, czyli sznury miernicze, którymi przydzielano część dziedzictwa, padły na miejsce dla mnie najmilsze... /Księga Psalmów w tłumaczeniu O. Stanisława Wójcika CSsR/. - por. Ps 73,26; Lm 3,24. /Biblia Gdańska/.
- "Dział i kielich pomyślności" - wyrażenia zaczerpnięte z opisu podziału ziemi (por. Joz 14,4; Lb 18,21) i połączone z kultowo-sakralnym obrazem picia kielicha. W tym kontekście kielich oznacza tyle, co "los, decyzja" (por. Ps 11,6). /Biblia Tysiąclecia/.
*/ (w. 7) "Sumienie" - lub: nerki; w myśli hbr. nerki są siedliskiem osądu moralnego. W polskim kręgu kulturowym uczucia łączy się z sercem, stąd w wielu przekładach: serce. /Księga Psalmów w tłumaczeniu Ewangelicznego Instytutu Biblijnego/.
- Por. Ps 32,8; Ps 94,12; Ps 107,11; Pwt 4,36. Serce jest w Piśmie św. także organem myślenia. /Biblia Tysiąclecia/.
*/ (w. 8) "U mej prawicy" - obecność Pana "po prawicy" oznacza skuteczną pomoc. /Biblia Tysiąclecia/.
*/ (w. 10) "Gdyż nie zostawisz mojej duszy... oglądać grób" - Zbawcza opieka Boża wyzwoli Psalmistę ze sfery śmierci i zapewni życie pełne radości w obcowaniu z Bogiem. W okresie judaizmu psalm rozumiano o zmartwychwstaniu ciał, a NT (Dz 2,25-28; Dz 13,35-37) wykłada go o zmartwychwstaniu Chrystusa i wywyższeniu po prawicy Ojca. /Biblia Tysiąclecia/.
- "W świecie zmarłych" - ST nie miał jasnego pojęcia życia pozagrobowego. Zmarli przebywają w podziemnym Szeolu, prowadząc życie cieniów. Minimalna ich żywotność powoduje rozluźnienie kontaktu z Panem (Ps 88,11-13; Ps 115,17; Iz 38,18n), który jednak sprawuje władzę także nad podziemiem (Ps 139,8; Am 9,2; Hi 26,6) /Biblia Tysiąclecia - przypis do Ps 6 w. 6/.
- Szeol, miejsce pobytu zmarłych; inne określenia "kraina umarłych", "otchłań", "czeluść", "głębokości ziemi" (np. Pwt 32,22; Prz 9,18), odpowiednik greckiej koncepcji Hadesu. Często występuje w tekstach poetyckich i prorockich. Z Szeolem związane są dwa obrazy: a) miejsce położone głęboko, do którego się zstępuje lub się jest strąconym (np. Hi 21,13; Iz 14,11); b) miejsce zamknięte, izolowane - podobne do miasta z bramami (Iz 38,10). /Nowy Przekład Dynamiczny Księgi Psalmów/.
Dasz mi poznać drogę życia (Ps 16,11)
Konferencja O. Adama Szustaka OP, wraz z błogosławieństwem:
Początkiem mądrości jest bojaźń Pana, a poznanie Świętego - to rozum. Jeżeli jesteś mądry, to sam masz korzyść z tej mądrości, jeżeli jesteś szydercą, to sam za to będziesz cierpiał. (Prz 9,10.12 - Biblia Warszawska)
Zaczął się Adwent. My jednak pozostaniemy w klimacie psalmów. Tym bardziej, że Psalm 15 jest świetnym wprowadzeniem w ten okres liturgiczny.
Psalm 15 jest typowym przykładem tzw. liturgii wejścia (Tora wejścia, Liturgia bramy /Iz 33,13-16; Ps 24/), w której służba świątynna przypominała pielgrzymom o właściwym usposobieniu wewnętrznym, aby wejść do świątyni. Następnie wchodzący deklarowali swą niewinność (Ps 5,5-8; Ps 26,3-8).
Warunkiem wejścia na «świętą górę», czyli Syjon, jest wypełnianie jedenastu wskazań, które możemy zebrać w czterech grupach:
- nienaganne życie,
- dotrzymywanie słowa,
- szacunek dla bliźnich,
- nienawiść do grzechu.
W biblijnym Izraelu bliźnim (bratem) był tylko drugi Izraelita.
W świetle prawa kultowego nie było mowy o lekceważeniu kogokolwiek z powodu odmienności religijnej lub przekonań.
Psalm ukazuje wielkie ideały sprawiedliwości i miłości bliźniego, jako podstawę godnego udziału w liturgii (Mt 5,23-24). Nieczystych nie dopuszczano do udziału w liturgii (2Krn 23,19).
W obecności Boga człowiek może żyć tylko wtedy, gdy czyni dobro. A nawet więcej - człowiek staje się zdolny do dobrego postępowania, godnego człowieka, dopiero wtedy, gdy trwa w obecności Boga.
Można by je streścić słowami głównego przykazania: „Miłuj bliźniego swego jak siebie samego” (por. Kpł 19,18).
Psalm 15 w języku urdu
(stosowanym w Indiach i Pakistanie)
KTO JEST GODZIEN STANĄĆ W OBLICZU BOGA?
(w Psałterzu ks. Henryka Paprockiego brak jest tytułów psalmów, powyższy tytuł Psalmu 15 pochodzi z Księgi Psalmów w tłumaczeniu O. Stanisława Wójcika CSsR)
1 Psalm Dawida.
PANIE, kto zamieszka w Twoim przybytku*? Kto zamieszka na świętej Twojej górze*? 2 Ten, kto chodzi nieskalany i czyni sprawiedliwość*, kto mówi prawdę w swoim sercu*. 3 Kto nie mówi oszczerstw swym językiem*, kto nie czyni zła swemu bliźniemu, kto nie przyjmuje zarzutów przeciwko swoim bliźnim. 4 Ten, w którego oczach jest pogarda dla złoczyńcy*, kto sławi lękających się PANA, kto przysięga swemu bliźniemu i nie cofa przysięgi. 5 Swego srebra nie oddaje na lichwę* i nie przyjmuje darów przeciwko niewinnym. Kto tak postępuje, ten nie zachwieje się na wieki*.
Przypisy:
KAPITALIKAMI zaznaczono słowo będące tłumaczeniem najważniejszego w Starym Testamencie imienia Boga "JHWH" (JAHWE) - "JEST", "JESTEM". Imienia Boga, ze względu na jego świętość, Izraelici nie wypowiadali, zastępując słowem "ADONAJ" - "PAN". Wj 3,14 (Biblia Tysiąclecia) - "Odpowiedział Bóg Mojżeszowi: «JESTEM, KTÓRY JESTEM». I dodał: «Tak powiesz synom Izraela: JESTEM posłał mnie do was»".
*/ W Psałterzu ks. Henryka Paprockiego (tłumaczenie z Septuaginty) jest to Psalm 14. */ (w. 1) "Przybytku" - mowa o Namiocie Spotkania (pierwsze przenośne sanktuarium - por. Wj 26), w którym przechowywano Arkę Przymierza (Świadectwa), albo o świątyni. W tym drugim przypadku poprzez to starożytne określenie autor podkreśla, że świątynia jest "przedłużeniem" sanktuarium z czasów wędrówki przez pustynię, lub pogłębia jej znaczenie, przedstawiając ją jako miejsce zamieszkania Boga. /Biblia Paulistów/. - "PANIE, kto zamieszka... na świętej Twej górze" - pobyt w świątyni jerozolimskiej był uważany za specjalnie bliskie obcowanie z Bogiem. /Biblia Tysiąclecia/. - przebywający w Świątyni był gościem JAHWE; korzystając z prawa gościnności cieszył się Jego szczególną opieką i łaską (por. Ef 2,19). /Biblia Poznańska/. - "Świętej Twej górze" - ze Syjonu, gdzie znajdowała się Arka, a z nią łączyła się osobowa łaskawość Boga /Księga Psalmów w tłumaczeniu O. Stanisław Wójcik CSsR - przypis do Ps 3 w. 5/. */ (w. 2) "Sprawiedliwość" - w Biblii nie oznacza tylko umiejętności wydawania słusznych wyroków czy decyzji. jest synonimem pobożności, wierności oraz prawego sposobu myślenia i postępowania. Ludzka sprawiedliwość ma swój niedościgniony wzór i źródło w nieskończonej sprawiedliwości Boga. /Biblia Paulistów/. - "Ten, kto chodzi nieskalany... mówi prawdę w swoim sercu" - por. Ps 24,4; Iz 33,15. /Biblia Gdańska/. */ (w. 3) "Kto nie mówi oszczerstw swym językiem" - por. Ef 4,25. /Biblia Gdańska/. */ (w. 4) "Pogarda dla złoczyńcy - pogardzając grzesznikiem, odtrąconym przez JAHWE, pobożny staje w obronie honoru JAHWE. ST kieruje się w takim przypadku jedynie prawem sprawiedliwości. /Biblia Poznańska/. */ (w. 5) "Lichwę" - lichwę praktykowano szeroko i bezwzględnie na starożytnym Wschodzie. Pismo św. surowo potępia: Wj 22,24; Kpł 25,36-37. Odsetki pozwala pobierać jedynie od nie-Izraelitów: Pwt 23,20-21. /Biblia Tysiąclecia/. - "Kto tak postępuje, ten nie zachwieje się na wieki" - J 13,17. /Biblia Gdańska/.
I na koniec - konferencja O. Adama Szustaka OP, wraz z kapłańskim błogosławieństwem:
Jesteśmy bowiem Jego dziełem, stworzeni w Chrystusie Jezusie dla dobrych czynów, które Bóg z góry przygotował, abyśmy je pełnili.
29 listopada, w Święto Wszystkich Świętych Zakonu Serafickiego, Franciszkańskie Centrum dla Europy Wschodniej i Azji Północnej w Warszawie, ul. Modzelewskiego 98a, zaprasza na prezentację II wydania LEKSYKONU DUCHOWOŚCI FRANCISZKAŃSKIEJ.
Początek spotkania o godz. 15.
Swój udział należy potwierdzić mailem, na adres podany na plakacie.
Szczegółowy program - poniżej.
Gdzie wzmógł się grzech, tam jeszcze obficiej rozlała się łaska
(Rz 5,20 - Biblia Tysiąclecia /BT/)
Psalm 14, z niewielkimi zmianami, powtórzony jest jako Psalm 53.
Jest to psalm pouczający, lamentacja o charakterze mowy prorockiej (utyskiwania i przestroga).
Struktura:
- psalmista ubolewa nad zaślepieniem ludzi występnych - gnębią i gorszą drugich (ww. 1-3),
- Bóg pyta: Czy nigdy się nie opamiętają ci, co prześladują dobrych? (w. 4),
- przyjdzie na nich kara, bo Bóg broni sprawiedliwych (ww. 5-6),
- prośba o powrót sprawiedliwych z niewoli (w. 7).
Refleksje pastora Kazimierza Bema z Kościoła Ewangelicko-Reformowanego: Istnieje coś takiego, jak ateizm funkcjonalny. Nie oznacza on, że cierpiący na tę przypadłość nie wierzy w Boga, ale najzupełniej go to zagadnienie nie obchodzi. Znane są także kliniczne przypadki, gdy ateistą funkcjonalnym jest osoba deklarująca głęboką wiarę w Boga, kierująca się "wartościami", ze "światopoglądem" itd. Ateizm funkcjonalny jest jednak groźny, gdyż osoba nim dotknięta zachowuje się tak, jakby Boga nie było. Właśnie do tych osób kieruje ostrzeżenie Psalmista: "Nie ma Boga, powiedział głupiec w sercu swoim". (...) Żyjemy w czasach i krajach w których Stwórca chciał nas umieścić. Uzbrojeni w Dobrą Nowinę mamy nieść jej radosne przesłanie całemu światu. Mamy karmić głodnych, odziać nagich, pocieszyć strapionych , nawiedzić chorych i uwięzionych. Oto nasze zadanie. Jako chrześcijanie mamy obowiązek krzyczeć w imieniu tych, którzy krzyczeć nie mogą albo nie mają siły; mamy obowiązek walczyć z niesprawiedliwością i gwałceniem zamysłu Bożego dla jego stworzenia. Mamy być solą ziemi, która tę ziemię odmieni i przemieni, tak jak Chrystus odmienił i przemienił nas samych. To jest nasze zadanie - tutaj i teraz.
Dlatego też słusznym oburzeniem napawa nas wszelka niesprawiedliwość, skorumpowanie, egoizm i wyzysk. Oburza nas, i słusznie, pycha i buta ludzi pozbawionych elementarnego poczucia przyzwoitości, miłosierdzia, współczucia. Oburzają nas skorumpowani politycy, wszelkie władze (kościelne, świeckie, wojskowe) chroniące przestępców, nieuczciwi partnerzy czy też drobni złodziejaszkowie. Oburzają nas oni w takim samym stopniu jak skutki ich działań: samotność, odrzucenie, głód i wojny na świecie, podeptana ludzka godność, złamane życia. Za Psalmistą wołamy "Czyż są nierozumni wszyscy czyniący nieprawość? (…) Bóg jest z rodem sprawiedliwym. Doznacie zawodu w zamyśle przeciw ubogiemu, Gdyż Pan jest jego schronieniem". Tym, którym wydaje się, że ich świństwa, świństewka, zaniechania duże i małe, wyzysk mniejszy lub większy ujdzie na sucho i pozostanie bez odpowiedzi, mówmy wyraźnie i bez ogródek: "Nawet na to nie licz!" Gdy w 1314 roku król Francji Filip IV Piękny spalił na stosie po sfingowanym procesie mistrza zakonu templariuszów Jakuba de Molay, według legendy ten ze stosu wezwał króla Francji, jego kanclerza de Nogarta oraz papieża Klemensa V, którzy przyłożyli do tego bezprawia rękę, przed Sąd Boży. Nim upłynął rok od śmierci de Molay’a, cała trójka zmarła. Przypadek? Być może. Ale także być może i przypomnienie, że Bóg jest. Patrzy i widzi, a czasami nawet reaguje. "Głupi rzekł w sercu swoim: Nie ma Boga!". Nie bądźmy głupcami. Amen.
Psalm 14 w języku hebrajskim
Tłumaczenie dzisiejszego psalmu zaczerpnąłem z Septuaginty. Niesamowita to Księga! Powstała w Aleksandrii pomiędzy 250 a 150 r. przed Chrystusem. Jest to tłumaczenie, z języka hebrajskiego i aramejskiego na język starogrecki, świętych ksiąg żydowskich na potrzeby diaspory żydowskiej, która posługiwała się ówczesnym językiem greckim.
Septuaginta zawiera więcej ksiąg niż obecny kanon w judaizmie (Biblia Hebrajska), czy katolicki Stary Testament.
Przez Prawosławie i inne kościoły wschodnie uznana jest za księgę natchnioną, a jej treść jest wykorzystywana w liturgii.
Za czasów Pana Jezusa była bardzo popularna w Izraelu. Np. Ewangelie spisane w języku greckim zawierają cytaty ST w brzmieniu podawanym przez Septuagintę.
W tej chwili interesuje nas przede wszystkim Księga Psalmów.
W Septuagincie, poza łączeniem i podziałem kilku psalmów (stąd różna numeracja) oraz dodaniem fragmentu tekstu (jak w obecnie omawianym Psalmie 14 - w Septuagincie Ps 13), znajdziemy dodatkowo piękny Psalm 151. Układ psalmów z Septuaginty obowiązuje w kościołach wschodnich, np. w Prawosławiu.
W Septuagincie jest też oddzielna Księga - Psalmy Salomona.
Więcej o Septuagincie opowiem nam ks. Przemysław Szewczyk:
POWSZECHNE ZEPSUCIE
(w Księdze Psalmów w Septuagincie brak jest tytułów psalmów, powyższy tytuł Psalmu 14 pochodzi z Biblii Tysiąclecia)
1 Do wykonania; psalm dla Dawida.
Głupi* rzekł* sobie «Nie ma Boga». Ulegli zepsuciu, poddali się obrzydliwym obyczajom. Nie ma, kto by dobrze postępował; nie ma ani jednego! 2 PAN wychylił się z nieba w stronę synów ludzkich, aby zobaczyć, czy jest jakiś rozumny lub poszukujący Boga*. 3 Wszyscy zeszli na manowce, jednakowo poddali się zepsuciu. Nie ma, kto by dobrze postępował*; nie ma ani jednego. [Grobem otwartym ich gardło, językiem swym knują postęp. Żmijowy jad przy ich wargach. Ich usta pełne są przekleństw i złości; ich nogi prędko biegną do rozlewu krwi. Po ich przejściu spustoszenie i nędza. Drogi pokoju nie uznają. Nie ma bojaźni Bożej przed ich oczami.]* 4 Czyż się nie opamiętają wszyscy sprawcy nieprawości? Ci co lud swój pożerają*, jak się chleb spożywa, nie wzywają PANA. 5 Tam drżą z przerażenia*, gdzie nie ma podstaw do strachu, Bóg bowiem jest z plemieniem sprawiedliwym. 6 Ośmieszacie radę biednego, dlatego że PAN jest jego nadzieją. 7 Kto da z Syjonu zbawienie Izraelowi? Kiedy PAN przyprowadzi z powrotem uprowadzonych z Jego ludu*, niech się raduje Jakub, niech Izrael się cieszy*.
Przypisy:
KAPITALIKAMI zaznaczono słowo będące tłumaczeniem najważniejszego w Starym Testamencie imienia Boga "JHWH" (JAHWE) - "JEST", "JESTEM". Imienia Boga, ze względu na jego świętość, Izraelici nie wypowiadali, zastępując słowem "ADONAJ" - "PAN". Wj 3,14 (Biblia Tysiąclecia) - "Odpowiedział Bóg Mojżeszowi: «JESTEM, KTÓRY JESTEM». I dodał: «Tak powiesz synom Izraela: JESTEM posłał mnie do was»".
*/ W Septuagincie jest to Psalm 13. */ (w. 1) "Głupi" - człowiek, który żyje nierozważnie, nie licząc się z Bogiem - Ps 10,4.11.13; Iz 32,6; Jr 5,12. /Biblia Tysiąclecia/. - "Głupi" - tj. bezbożny. /Biblia ks. Jakuba Wujka z przypisami ks. Stanisława Stysia SJ/. - "Głupi rzekł" - por. Ps 10,4; Ps 53,2./Biblia Gdańska/. */ (w. 2) "Pan wychylił się z nieba... poszukujący Boga" - jako Sędzia ocenia postępowanie ludzi "siedząc" na niebieskim "tronie" (por. Ps 9,8-9; Ps 11,4-5; Ps 33,13-15; Ps 102,20). Św. Paweł w Rz 3,10-12 przytacza w. 1-3 jako przykład postawy moralnej wszystkich ludzi (Żydów i pogan) pod panowaniem grzechu. /Biblia Tysiąclecia/. */ (w. 3) "Nie ma, kto by dobrze postępował" - por. Ps 53,3c-4; Rz 3,12. /Nowy Przekład Dynamiczny Księgi Psalmów/. - por. Rz 3,10. /Biblia Gdańska/. - "[...]" - zamkniecie tekstu nawiasami kwadratowymi pochodzi od A. Rahlfsa, wydawcy Septuaginty. Oznaczają one, że jego zdaniem ten tekst nie należy do pierwotnej wersji Septuaginty. /Septuaginta w tłumaczeniu O. Remigiusza Popowskiego SDB/. - Uzupełnienie 1: Tekst w nawiasie "[...]", poza Septuagintą, znajduje się w Wulgacie św. Hieronima oraz w polskim przekładzie O. Jakuba Wujka SJ - Biblia ks. Jakuba Wujka. - Uzupełnienie 2: Alfred Rahlfs (1865-1935), niemiecki ewangelicki teolog i orientalista. Jeden z pionierów historyczno-krytycznego badania Septuaginty. Wydał analizę porównawczą zachowanych rękopisów Septuaginty oraz jej tłumaczenie na język niemiecki. Uznany jest za najwybitniejszego badacza Septuaginty. */ (w. 4) "Lud swój pożerają" - gubią naród dla własnego pożytku, dla urzeczywistnienia samolubnych zamysłów /Księga Psalmów w tłumaczeniu O. Stanisława Wójcika CSsR/. */ (w. 5) "Drżą z przerażenia" - por. Kpł 26,36; Pwt 28,67; 1Sm 14,15; 2Krn 14,13; Hi 3,25. /Biblia Warszawsko-Praska/.
*/ (w. 7) "Kiedy Pan przyprowadzi... uprowadzonych z jego ludu" - co stanowiło pierwotnie aluzję do uwolnienia z niewoli - zwłaszcza babilońskiej - a potem wiązało się z nadzieją otrzymania nagrody wiecznej. Por. Ps 85,2; Ps 126,1; Am 9,14; Oz 6,11; Jr 29,14; Pwt 30,3. /Biblia Warszawsko-Praska/. - "Niech się raduje Jakub, niech Izrael się cieszy" - Jakub i Izrael to imiona tego samego patriarchy, przenoszone też na wszystkich jego potomków. /Septuaginta w tłumaczeniu O. Remigiusza Popowskiego SDB/. Podsumowaniem niech będzie konferencja O. Adama Szustaka OP, z końcowym błogosławieństwem:
Dołóżmy starań, aby poznać Pana; Jego przyjście jest pewne jak świt poranka, jak wczesny deszcz przychodzi On do nas, i jak deszcz późny, co nasyca ziemię". (Oz 6,3 - BT)
"Nie jest naszym zadaniem ogłaszać Chrystusa Królem, lecz uznać Jego panowanie i poddać się Jego Prawu, zawierzyć Mu naszą Ojczyznę i cały Naród, nas samych i nasze rodziny". (ks. bp Andrzej Czaja -Kraków-Łagiewniki, 19 listopada 2016 r.)
Artykuł zaczyna się ciekawie: "W dobie mikrofonów i rozmaitych aplikacji, które mogą posłużyć za narzędzia podsłuchu, zarówno kapłan, jak i penitent powinni uważać na to, co przynoszą do konfesjonału".
Warto przeczytać ten tekst i zastanowić się, jak korzystać z telefonu w różnych okolicznościach.
Bóg, dawca nadziei, niech was obdarzy pełnią radości
(Rz 15,13 - Biblia Tysiąclecia /BT/)
Psalm 13 jest indywidualną lamentacją.
W czterokrotnie powtórzonym pytaniu „jak długo” psalmista skarży się na oddalenie Boga (w. 2), osobiste wątpliwości i zgryzoty (w. 3a) i agresywność wroga (w. 3b).
Odpowiednio do kolejności pytań wyrażonej skargi, psalmista prosi o reakcję ze strony Boga (w. 4a), o oddalenie tego, co osobiście go trapi, i ocalenie przed wrogiem (ww. 4b-5).
Psalm kończą deklaracje zaufania (w. 6a) oraz obietnica okazania podzięki i oddawania chwały Bogu (w. 6b).
Psalm ten może być stosowany, jako modlitwa w każdej ciężkiej próbie i w doznanym smutku.
Król Dawid
Refleksja ks. Piotra Ashwin-Siejkowskiego: (...) Izraelita wzywa Boga swojego narodu na pomoc. Wzywa on Boga-Stworzyciela nieba i ziemi, gwiazd i słońca; Boga-Obrońcę Izraela, który wyprowadził tysiące jego rodaków z Egiptu, a potem ich nakarmił; Boga zajętego dziejami świata. Ów (...) psalmista ośmiela się, jako drobina świata i pył, pukać do drzwi Króla z prośbą, z błaganiem, z nadzieją, że zostanie wysłuchany. Jakaż odwaga tegoż człowieka! Kim jest on i jego trwoga, że dręczy nią Pana Świata? Na pewno w porównaniu z całym stworzeniem, jest on ziarnkiem piasku na plaży, w porównaniu z liczbą próśb zanoszonych do Boga - jego wołanie jest niczym kropla w oceanie. A jednak z ufnością woła do Pana o pomoc.
Ostatnie słowa zostały zapisane w czasie przyszłym, jakby ów człowiek wiedział, że Pan go wysłucha, że odpowie na jego błaganie. Jakaż godna podziwu pewność, że litość i łaska Boga dostrzegą właśnie jego wołanie i przyjdą mu z pomocą. Gramatyka tej części modlitwy ujawnia żywą teologię, odsłania głębię ludzkiej wiary i ufności, dziecięcego zawierzenia i spontanicznej radości. Tak, wielki Bóg-Stwórca wysłuchuje modlitw maluczkich. Tak, Pan Wszechświata ma czas na spotkanie z owym biedakiem, żyjącym gdzieś w zakamarku świata. Tak, Jahwe pochyla się ku swojemu dziecku. Izraelita wypełnił swoją samotność, swoje życie, swoją teraźniejszość i przyszłość Bogiem. Został wysłuchany.
2 Jak długo, PANIE, nie będziesz o mnie pamiętał*? Jak długo będziesz odwracał ode mnie swoje oblicze*? 3 Jak długo będę nosił rozterki w mej duszy i każdego dnia ból w moim sercu? Jak długo wróg będzie się nade mnie wynosił? 4 Spójrz i wysłuchaj mnie, PANIE, mój Boże! Oświeć moje oczy, bym na śmierć nie zasnął. 5 Niech nie mówi mój nieprzyjaciel: „Pokonałem go!”. Niech się nie cieszą moi wrogowie* z mego nieszczęścia. 6 Ja zaufałem Twojej łasce. Moje serce rozweseli się Twoim zbawieniem*, będę śpiewał PANU, który mnie ocalił.
Przypisy:
KAPITALIKAMI zaznaczono słowo (najczęściej "PAN") będące tłumaczeniem najważniejszego w Starym Testamencie imienia Boga "JHWH" (JAHWE) - "JEST", "JESTEM". Imienia Boga, ze względu na jego świętość, Izraelici nie wypowiadali, zastępując słowem "ADONAJ" - "PAN". Wj 3,14 (Biblia Tysiąclecia) - "Odpowiedział Bóg Mojżeszowi: «JESTEM, KTÓRY JESTEM». I dodał: «Tak powiesz synom Izraela: JESTEM posłał mnie do was»".
*/ (w. 2) "Nie będziesz o mnie pamiętał" - motyw zapomnienia, czyli opuszczenia przez Boga, pojawia się często w ST. Milczenie Boga (czyli brak działania) interpretowano, jako Jego zapomnienie o swoim ludzie. Podobne pytania retoryczne są poetyckim zwrotem często stosowanym podczas modlitwy; wyrażają one prośbę o jak najszybszą Bożą interwencję. /Biblia Paulistów/. - "Odwracał... swoje oblicze" - tzn. będziesz okazywał swoje niezadowolenie i gniew. /Biblia Warszawsko-Praska/. - Synonim Bożej "niepamięci". Gdy Izraelici z różnych powodów (np. własnych grzechów) nie doświadczali Bożej obecności i działania, mówili, że Bóg ukrywa swoją twarz przed nimi. /Biblia Paulistów/. - Wyraz niełaski u Boga (por. Ps 30,8; Ps 104,29), podobnie jak u władców (por. 2Sm 14,24.28; Est 7,8). /Biblia Tysiąclecia/. - Jako przeciwieństwo "Światłość Twojego oblicza" - patrz przypis do Ps 4, w. 7. */ (w. 5) "Cieszą moi wrogowie" - por. Ps 22,8. /Biblia Tysiąclecia/. */ (w. 6) "Twoim zbawieniem" - Izraelici pojmowali zbawienie głównie w kategoriach ziemskich, jako ocalenie przez Boga w sytuacji zagrożenia, ratunek w trudnej sytuacji, pomoc w nieszczęściu. Idea zbawienia wiecznego rozwijała się powoli i została ostatecznie objawiona w NT. Chrześcijanie w każdym tekście ST, w którym mowa jest o zbawieniu, mogą odnaleźć wiele odniesień do Jezusa Chrystusa. /Biblia Paulistów/.
Konferencja O. Adama Szustaka OP z błogosławieństwem końcowym:
Ja go wybawię, bo przylgnął do Mnie; osłonię go, bo uznał moje imię. Będzie Mnie wzywał, a Ja go wysłucham i będę z nim w utrapieniu, wyzwolę go i sławą obdarzę. Nasycę go długim życiem i ukażę mu moje zbawienie. (Ps 91,14-16 - BT)
________________________________________________
Stało się!
Wypełnione zostały zobowiązania Sejmu Czteroletniego sprzed 225 lat wzniesienia Świątyni Opatrzności Bożej.
Dziękujmy dobremu Bogu za Konstytucję 3-Maja, za odzyskanie niepodległości w 1918 i 1989 roku, za odprawienie pierwszej Mszy świętej w dniu 11 listopada 2016 r.
W dzisiejszą niedzielę obchodzony jest po raz 8., z inicjatywy Papieskiego Stowarzyszenia Pomocy Kościołowi w Potrzebie, Dzień Solidarności z Kościołem Prześladowanym. Po raz drugi poświęcony jest mieszkańcom Iraku - podobnie jak w roku 2010.
Włączmy się w modlitwę o pokój w Iraku.
Możemy też złożyć ofiarę do puszek lub przekazać ofiarę, wysyłając charytatywny SMS o treści "RATUJE" pod numer 72405.
________________________________________________
________________________________________________
Tron Twój, o Boże, trwa wiecznie, berło Twego królestwa - berło sprawiedliwe. (Ps 45,7 - BT)
19 października, w wigilię uroczystości Chrystusa Króla Wszechświata, w Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Łagiewnikach, odbędzie się doniosły Jubileuszowy Akt Przyjęcia Jezusa Chrystusa za Króla i Pana.
Będzie to zwieńczenie Nadzwyczajnego Jubileuszu Miłosierdzia oraz Jubileuszu 1050. rocznicy Chrztu Polski.
O przygotowaniach do tego Aktu pisałem już wcześniej w poście Intronizacja.
Ks bp Andrzej Czaja, przewodniczącego Zespołu ds. Ruchów Intronizacyjnych, apeluje o dobre przygotowanie duchowe.
Jubileuszowy Akt to konkretny wyraz kultu Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata, a także akt wiary i zawierzenia Bożemu miłosierdziu nas wszystkich i całego narodu oraz akt odnowienia przymierza z Bogiem. "Nie będzie jednak działał cudownie, jeśli nie będzie związany z pracą nad sobą i formacją".
Do proklamacji Jubileuszowego Aktu trzeba się odpowiednio przygotować. "Nie wyobrażam sobie, żebyśmy tego dnia nie byli w stanie łaski uświęcającej. Apeluję o pojednanie się z Bogiem poprzez Spowiedź. Trzeba stanąć przed Bogiem w prawdzie, przygotować solidny rachunek sumienia, obudzić w sercu skruchę, wyznać wszystko przed Panem - swój grzech i to, co blokuje, czyli zaniedbane dobro oraz żywione w sercu urazy".
Poprzez intronizację należy rozumieć uznanie panowania Jezusa, poddanie się Jego prawu, zawierzenie Mu życia i poświęcenie Mu Ojczyzny, całego narodu oraz życia na służbę. Pamiętajmy, że "To nie jest akt polityczny, ale modlitewny".
Jedyny Władco państw, narodów i całego stworzenia, Królu królów i Panie panujących! Zawierzamy Ci Państwo Polskie i rządzących Polską. Spraw, aby wszystkie podmioty władzy sprawowały rządy sprawiedliwie i stanowiły prawa zgodne z Prawami Twoimi. Chryste Królu, z ufnością zawierzamy Twemu Miłosierdziu wszystko, co Polskę stanowi, a zwłaszcza tych członków Narodu, którzy nie podążają Twymi drogami. Obdarz ich swą łaską, oświeć mocą Ducha Świętego i wszystkich nas doprowadź do wiecznej jedności z Ojcem.
(z Jubileuszowego Aktu Przyjęcia Jezusa Chrystusa za Króla i Pana - Kraków-Łagiewniki, 19 października 2016 r.)
