Nie przyszedłem znieść Prawa, ale je wypełnić
(Mt 5,17 - Biblia Tysiąclecia /BT/)
O. Stanisław Wójcik CSsR, w swojej "Księdze Psalmów", proponuje podział:
- "Sędzia się zjawia - skarci swe sługi" - ww.1b-6,
- "Przy darach ofiarnych - czcij Boga sercem" - ww. 7-15,
- "Na nic piękne słowa przy grzesznym życiu" - ww. 16-21,
- "Bóg żąda chwały i posłuszeństwa" - ww. 22-23.
Psalm 50 jest psalmem pouczającym.
Psalmista ukazuje Boga wśród burzy i błyskawic. Bóg - jako sędzia - karci swój naród i czyni mu dwa ostre wyrzuty:
a) kult izraelski stał się czysto zewnętrznym - ofiary materialne bez wewnętrznej ofiary serca,
b) grzesznicy mają prawo Boże tylko na wargach, a ich życie i obyczaje są szkaradne.
PAN domaga się ofiary chwały, pochodzącej z czystego serca. Zbawienie swoje przyrzeka tym, którzy wypełniają Jego przykazania.
(Na podstawie: O. Stanisław Wójcik CSsR "Księga Psalmów".)
O. Michał Baranowski OFMConv rozważa Psalm 50 (fragmenty Psalmu za Biblią Tysiąclecia):
Jeden z najpiękniejszych opisów Bożej teofanii. Na Bożej górze Syjon, tak jak dawniej na Synaju (zob. Wj 19,16). Majestat Pana wszechświata, od wschodu do zachodu, między niebem a ziemią. Światłość wśród ciemności, potężny głos grzmotów - dla wierzących te oznaki burzy wskazują na Bożą obecność. Bóg potwierdza wobec Izraela wierność za wartemu przymierzu. On sam stoi na straży tego przymierza. Dlatego przybywa, by sądzić, ale ci, którzy czynią to, co słuszne i sprawiedliwe w oczach Bożych, nie muszą się lękać.
Posłuchaj, mój ludu.
W słowie skierowanym do swojego umiłowanego ludu, Pan odżegnuje się od rzekomych roszczeń mnożenia ofiar, może wypowiadanych przez nadgorliwych, albo korzystających z ofiarności innych. Nie potrzeba mnożyć ofiar dla Tego, do którego cały świat należy. Nie od ilości ofiar zależy łaskawość Boga wobec ludzi. Tym, którzy żyją sprawiedliwie, wystarczy złożenie określonej prawem ofiary dziękczynnej i wypełnienie złożonego ślubu, aby być pewnym i, że Bóg wysłucha ich modlitwy i przyjdzie z pomocą potrzebującym.
A do grzesznika...
Surowo natomiast osądzeni zostają ci, którzy tylko mówią o Bożym przymierzu i przykazaniach, ale według nich nie żyją. Którzy są nieposłuszni Bożemu prawu, kradnąc, cudzołożąc, grzesząc mową i knując podstępy nawet przeciwko najbliższym. Wobec nich Bóg okazuje swój gniew i wzywa do nawrócenia, póki mają jeszcze czas.
Panie Boże wszechmogący, Tobie zależy na każdym z nas, Ty umacniasz nas na drodze sprawiedliwości, a gdy błądzimy, wzywasz do nawrócenia. Tobie cześć i chwała na wieki wieków. Amen".
Moshe Tzvi Halevi Berger, Psalm 50 (Muzeum Psalmów, Jerozolima) |
PSALM 50 (49)
OFIARA PRAWDZIWIE MIŁA BOGU
1 Psalm Asafa*.
PAN, Bóg nad bogami, głośno się odezwał,
głos Jego rozbrzmiewał od wschodu do zachodu*.
2 On sprawił, że Syjon pięknem zajaśniał*
i rozbłysnął pełnią wielkiej Bożej chwały.
3 To Bóg nasz się objawił i głośno przemówił,
a ogień trawiący przed Nim rozgorzał!*
4 Na świadków wezwał tak niebo, jak i ziemię*,
na sąd, który będzie nad ludem swym sprawować.
5 «Zbierzcie moich wiernych, którzy przymierze
zawarli ze mną przez krwawą ofiarę*».
6 Niebiosa będą głosić Jego sprawiedliwość*,
gdyż Bóg osobiście swój sąd przeprowadzi.
7 «Posłuchaj, mój ludu, do ciebie przemawiam.
Słuchaj, Izraelu, co mam przeciw tobie,
gdyż Ja jestem Bogiem, jestem twoim Bogiem*:
8 Nie ganię z powodu ofiar, jakie składasz,
gdyż one ciągle wznoszą się przede mną*.
9 Zrozum jednak, że nie chcę cielców z twoich obór
i nie pragnę kozłów, które masz w zagrodach.
10 Przecież wszystkie zwierzęta są moją własnością,
moje są dzikie stada na górskich pastwiskach.
11 Znam każdego ptaka, co niebo przemierza,
i każde zwierzątko po polu biegające.
12 Gdybym był głodny, czyż miałbym ci to mówić?
Przecież do mnie należy wszystko na tym świecie*.
13 Czyż jadam mięso cielców składanych na ofiary
lub piję krew kozłów, które mi przynosisz?*
14 Niech twoją ofiarą będzie dziękczynienie*
i wierność w przyrzeczeniach, które mi złożyłeś*.
Gdyż Ja jestem najwyższy, Ja jestem twym Bogiem.
15 A wtedy wołaj do mnie, w dzień twego ucisku.
Ja ciebie ocalę, po to, byś mnie sławił».
16 A do nieprawego w ten sposób Bóg przemawia:
«W jakim celu wyliczasz moje przykazania?
Dlaczego się powołujesz na moje przymierze?
17 Twoje serce przecież karności nie znosi*,
a słowo moje ciągle odsuwasz od siebie.
18 Gdy widzisz złodzieja, zaraz się z nim bratasz
i chętnie się zadajesz z cudzołożnikami.
19 Usta swe otwierasz w sprawach niegodziwych,
a języka używasz podstępnie.
20 Otwarcie występujesz przeciw swemu bratu,
znieważając syna twej rodzonej matki.
21 Tak się zachowujesz, a Ja miałbym milczeć?*
Czy myślisz, że jestem podobny do ciebie?
Lecz Ja wprost ci to mówię: poniesiesz za to karę!».
22 Wy, którzy o Bogu wciąż zapominacie,
rozważcie dokładnie, co usłyszeliście,
aby was na strzępy w gniewie nie rozerwał,
bo wtedy już ratunku nie będzie żadnego*.
23 Kto Mu w ofierze składa dziękczynienie,
ten Mu cześć oddaje, chwałą Go otacza
i trzyma się drogi Bożego zbawienia*.
Przypisy:
KAPITALIKAMI zaznaczono słowo (najczęściej "PAN") będące tłumaczeniem najważniejszego w Starym Testamencie imienia Boga "JHWH" (JAHWE) - "JEST", "JESTEM". Imienia Boga, ze względu na jego świętość, Izraelici nie wypowiadali, zastępując słowem "ADONAJ" - "PAN".
Wj 3,14 (Biblia Tysiąclecia) - "Odpowiedział Bóg Mojżeszowi: «JESTEM, KTÓRY JESTEM». I dodał: «Tak powiesz synom Izraela: JESTEM posłał mnie do was»".
*/ (w. 1) "Asafa" - Asaf był jednym z lewitów, którzy mieli pieczę nad muzyką sakralną i śpiewem liturgicznym za czasów Dawida. Imieniem tym są także oznaczone Psalmy 73-83. Trudno dokładnie ustalić, jaki związek zachodzi między tą grupą psalmów a osobą czy rodem Asafa /Biblia Poznańska/.
- Asaf, syn Barachiasza z plemienia Lewiego, był jednym z kierowników chóru towarzyszącego w Jeruzalem obrzędom liturgicznym (zob. 1Krn 6,24) /Septuaginta w tłumaczeniu O. Remigiusza Popowskiego SDB/.
- "PAN, Bóg nad bogami, głośno się odezwał, głos Jego rozbrzmiewał od wschodu do zachodu" - PAN przybywa na sąd nad Izraelem (teofania) i wzywa całą ziemię na świadka swej sprawiedliwości (por. Iz 1,2). Zjawiska towarzyszące teofanii przypominają objawienie się Boga na Synaju (w. 3) /Biblia Tysiąclecia/.
*/ (w. 2) "On sprawił, że Syjon pięknem zajaśniał" - por. Ps 48,3 /Biblia Gdańska/.
*/ (w. 3) "To Bóg nasz się objawił i głośno przemówił, a ogień trawiący przed Nim rozgorzał" - Bóg się pojawia nie z nieba, lecz ze Syjonu; tam była widzialna stolica jego mieszkania i chwały /Księga Psalmów w przekładzie O. Stanisława Wójcika CSsR/.
- "Bóg nad bogami" jest formą stopnia najwyższego i znaczy "Bóg najwyższy" (por. "Pieśń nad pieśniami" lub "marność nad marnościami") /Biblia Poznańska/.
*/ (w. 4) "Na świadków wezwał tak niebo, jak i ziemię" - niebo i ziemia są uroczyście przyzwane na świadków słów Bożych dla podkreślenia ich wielkiej wagi (por. Pwt 32,1; Iz 1,2; Mich 6,2) /Biblia Poznańska/.
- Por. Pwt 31,28 /Biblia Gdańska/.
*/ (w. 5) "Zbierzcie moich wiernych, którzy przymierze zawarli ze mną przez krwawą ofiarę" - zawieraniu przymierza towarzyszyło w starożytności semickiej składanie ofiary (por. Rdz 15,7-17; Jr 34,18). Podobnie przy zawieraniu przymierza synajskiego (Wj 24,5nn) złożono "ofiarę Przymierza". Psalm nawiązuje prawdopodobnie do liturgii odnowienia Przymierza /Biblia Tysiąclecia/.
- Tekst mesjański, zrozumiały w pełni dopiero z perspektywy ofiary, którą Jezus złożył za nas na krzyżu /Nowy Przekład Dynamiczny Księgi Psalmów/.
*/ (w. 6) "Niebiosa będą głosić Jego sprawiedliwość" - por. Ps 97,6 /Biblia Paulistów/.
- "Bóg osobiście swój sąd przeprowadzi" - por. Ps 7,12; Ps 75,8 /Biblia Paulistów/.
*/ (w. 7) "Ja jestem Bogiem, jestem twoim Bogiem" - słowa te, będące wprowadzeniem do dekalogu (lecz w innej kolejności - Wj 20,2), mają przypomnieć narodowi jego zasadniczy obowiązek uznania Boga jako swego Pana /Biblia Poznańska/.
*/ (w. 8) "Nie ganię z powodu ofiar, jakie składasz, gdyż one ciągle wznoszą się przede mną" - Bóg nie zarzuca ludziom uchybień w składaniu ofiar, bo tego rygorystycznie przestrzegają /Biblia Paulistów/.
*/ (w. 12) "Gdybym był głodny, czyż miałbym ci to mówić? Przecież do mnie należy wszystko na tym świecie" - por. Wj 19,5; Pwt 10,14; Hi 41,2; Ps 24,1; 1Kor 10,26 /Biblia Gdańska/.
*/ (w. 13) "Czyż jadam mięso cielców składanych na ofiary lub piję krew kozłów, które mi przynosisz?" - por. przypis do Ps 40,7. Bóg sprowadza do absurdu błędne oczekiwania składających ofiary, jakoby one same przez się były w stanie coś dodać Bogu lub skutecznie wpłynąć na Niego, uśmierzając gniew albo zjednując jego przychylność /Biblia Tysiąclecia/.
- Podobnie jak prorocy Psalmista nie odrzuca ofiar i ich wartości (por. Ps 54,8), lecz żąda przede wszystkim posłuszeństwa wobec Pana i Jego słowa (por. Ps 50,8-14; Ps 51,18n; 1 Sm 15,22; Iz 1,11-13; Jr 6,20; Jr 7,22; Oz 6,6; Am 5,22; Mi 6,8). Najważniejsza jest należyta postawa religijno-moralna, którą ofiary mają wyrażać. (...) Hbr 10,5-7 wkłada słowa ww. 7-10 w usta Chrystusa przychodzącego na świat. Brzmienie tekstu jest nieco różne w Hbr niż w Ps 40 /Biblia Tysiąclecia - przypis do Ps 40 w. 7/.
*/ (w. 14) "Niech twoją ofiarą będzie dziękczynienie" - ofiarą chwały, która płynie z serca wdzięcznego i szczerze oddanego Bogu /Księga Psalmów w przekładzie O. Stanisława Wójcika CSsR/.
- Por. Hbr 13,15-16 /Biblia Warszawska/.
- "Wierność w przyrzeczeniach, które mi złożyłeś" - dotrzymuj wierności ślubowanej prawdziwemu Bogu /Księga Psalmów w przekładzie O. Stanisława Wójcika CSsR/.
*/ (w. 16) "W jakim celu wyliczasz moje przykazania? Dlaczego się powołujesz na moje przymierze?" - krytyka religijności czysto zewnętrznej, bez odpowiednika w życiu (por. Iz 1,11-20; Jr 7,22n; Oz 6,6) /Biblia Tysiąclecia/.
- Sama znajomość zasad religii jest bez znaczenia, jeśli postępowanie człowieka nie odpowiada jej wymogom (por. Jr 8,8) /Biblia Poznańska/.
- Oto obłuda faryzejska, którą tylekroć piętnuje Chrystus w Ewangeliach: powtarzać naukę Bożą, ale we własnym życiu ją zlekceważyć... /Księga Psalmów w przekładzie O. Stanisława Wójcika CSsR/.
*/ (w. 17) "Twoje serce przecież karności nie znosi" - "karność: prawo moralne /Biblia ks. Wujka z przypisami ks. Stanisława Stysia SJ/.
*/ (w. 21) "Ja miałbym milczeć?" - milczenie Boga mogłoby utwierdzić grzesznika w przekonaniu, że On rzeczywiście zadowala się upozorowaną pobożnością /Biblia Poznańska/.
*/ (w. 22) "Wy, którzy o Bogu wciąż zapominacie, rozważcie dokładnie, co usłyszeliście, aby was na strzępy w gniewie nie rozerwał, bo wtedy już ratunku nie będzie żadnego" - to Bóg jest wybawicielem wierzącego od jego wrogów. Odstąpienie od Niego zapowiada nieuchronną klęskę /Biblia Paulistów/.
*/ (w. 23) "Kto Mu w ofierze składa dziękczynienie, ten Mu cześć oddaje, chwałą Go otacza i trzyma się drogi Bożego zbawienia" - wiersz ostatni jest streszczeniem psalmu i całej prawdziwej pobożności /Księga Psalmów w przekładzie O. Stanisława Wójcika CSsR/.
Komentarz O. Adama Szustaka OP do Psalmu 50:
A przeto upominam was, bracia, w imię Pana naszego Jezusa Chrystusa, abyście byli zgodni, i by nie było wśród was rozłamów; byście byli jednego ducha i jednej myśli.
(1Kor 1,10 - BT)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz