Mój Psałterz: PSALM 9

Niech weselą się niebiosa i raduje się ziemia, 

niechaj huczy morze i co je napełnia! 

Niechaj cieszą się pola i wszystko, co na nich, 

niech zaśpiewają z radości wszystkie drzewa leśne, 

W obliczu Pana, bo idzie, 

bo idzie, aby sądzić ziemię. 

Sądzić będzie świat w sprawiedliwości 

i ludy w swej prawdzie.

(Ps 96,11-13 - przekład Czesława Miłosza)

Psalm 9 to hymn o charakterze dziękczynnym i częściowo błagalnym.
Septuaginta (LXX), Vetus latina (VL) i Wulgata (Wlg) /wyjaśnienie nazw tłumaczeń znajdują się w przypisach umieszczonych pod psalmem/ łączą Psalm 9 i 10 w jedną pieśń, skąd powstaje różnica w numeracji psalmów. Numerację psalmów wg LXX, VL i Wlg będę podawał w nawiasie.
Czynnikiem łączącym Psalm 9 i 10 jest alfabetyzm, polegający na rozpoczynaniu każdego drugiego (lub trzeciego) wiersza od kolejnej spółgłoski hebrajskiej.

Psalmista, w imieniu całego narodu:
- serdecznie dziękuje za zwycięstwo nad wrogami (ww. 2-4),
- wychwala Boga, jako Sędziego narodów (ww. 5-9),
- wzywa tych, którzy podobnie jak on doczekali się wybawienia z udręki, do wysławiania dobroci Pana, Obrońcy uciśnionych (ww. 10-15),
- prosi Boga, po wzmiance o klęsce nieprzyjaciół, by ich pogromił raz na zawsze (ww. 16-21).

Tekst hebrajski Psalmu 9 

PSALM 9 (wg LXX*, VL* i Wlg* - 9,1-21)
("Mój psałterz" - Nowa Biblia Gdańska)

DZIĘKCZYNIENIE
(Psalmy w Nowej Biblii Gdańskiej nie posiadają tytułów, powyższy tytuł Psalmu 9 pochodzi z Biblii Tysiąclecia)

1 Przewodnikowi chóru Benowi, z powodu śmierci. Psalm Dawida.

2 Całym sercem chcę chwalić WIEKUISTEGO
i opowiadać wszystkie Twoje cuda.
3 Chcę się cieszyć, radować w Tobie
oraz wysławiać Twoje Imię*, o Najwyższy;
4 bowiem moi nieprzyjaciele pierzchli wstecz,
upadli i zginęli przed Twym obliczem.

5 Gdyż zasiadłeś na tronie, Sędzio Sprawiedliwy*,
oraz przeprowadziłeś moją sprawę, mój spór.
6 Zgromiłeś ludy, zgubiłeś niegodziwego;
zgładziłeś ich imię na wieki wieków.
7 Wrogu, oto na zawsze zakończone są spustoszenia;
a o miastach, które zburzyłeś o nich też zaginęła pamięć*.
8 Ale BÓG wiecznie zasiada,
ustanowił Swój tron do sądu*.
9 On sądzi świat w sprawiedliwości,
według słuszności wydaje wyrok o narodach*.

10 BÓG będzie twierdzą uciśnionego,
twierdzą w czasach niedoli*.
11 A będą Tobie ufać ci, co znają Twoje Imię*;
ponieważ nie opuściłeś tych, którzy Ciebie szukają, WIEKUISTY*.
12 Śpiewajcie BOGU, który zamieszkał na Cyonie*,
rozpowiadajcie pomiędzy narodami Jego dzieła.
13 Bo mściciel krwi*, On ich zapamiętał,
nie zapomniał wołania uciśnionych.
14 Zmiłuj się nade mną BOŻE,
popatrz na moją nędzę na skutek mych nieprzyjaciół;
Ty, który mnie wyniosłeś z bram śmierci*,
15 bym przy bramach córki Cyonu* opowiadał całą Twą chwałę,
abym się cieszył Twym zbawieniem.

16 Ludy upadły w przepaść, którą same przygotowały*;
ich noga się uwikłała w sidła, które zastawiły.
17 BÓG dał się poznać, wymierzył sprawiedliwość;
a niegodziwy się zaplątał w dziele własnych rąk.
Higgajon Sela*.
18 Niegodziwi zejdą do Krainy Umarłych;
wszystkie ludy co zapomniały Boga.
19 Wreszcie nie jest zapomniany żebrzący,
nadzieja biednych nie zniknie na wieki.
20 Powstań, WIEKUISTY, niech się nie rozzuchwala śmiertelny,
niechaj przed Twym obliczem będą sądzone ludy.
21 Rzuć na nich strach, o BOŻE,
niech ludy wiedzą, że są jedynie ludźmi*.


Przypisy:

KAPITALIKAMI zaznaczono słowo będące tłumaczeniem najważniejszego w Starym Testamencie imienia Boga "JHWH" (JAHWE) - "JEST", "JESTEM". Imienia Boga, ze względu na jego świętość, Izraelici nie wypowiadali, zastępując słowem "ADONAJ" - "PAN".
Wj 3,14 (Biblia Tysiąclecia) - "Odpowiedział Bóg Mojżeszowi: «JESTEM, KTÓRY JESTEM». I dodał: «Tak powiesz synom Izraela: JESTEM posłał mnie do was»".

*/ Septuaginta (LXX) - pierwsze żydowskie tłumaczenie Starego Testamentu z hebrajskiego i aramejskiego na język starogrecki, powstałe w Egipcie pomiędzy 250 a 150 r. przed Chrystusem, gdzie żyła znaczna diaspora żydowska.
*/ Vetus latina (VL) - tłumaczenie Pisma Świętego na język łaciński z II w. 
*/ Wulgata (Wlg) - łaciński przekład Pisma Świętego dokonany przez św. Hieronima (w latach 382–406).

*/ (w. 3) "Imię" - oznaczało istotę, tożsamość i tajemnicę osoby, do której się odnosiło. nadanie dziecku konkretnego imienia wyrażało oczekiwania rodziców, jakie z nim wiązali, jak również zadania, jakie dana osoba ma do spełnienia w życiu (Mt 16,18). Dlatego w kulturze semickiej imię zawsze wyrażało możliwości  społeczne człowieka (Lb 16,2). Izraelici przywiązywali wielką wagę do nadawania imion. Zmienić komuś imię oznaczało obdarzenie go nową osobowością (Rdz 17,5; Rdz 17,15). Bóg objawiając swoje imię człowiekowi (Wj 3,14), pozwolił mu zbliżyć się do swojej tajemnicy, dopuścił go do głębokiej zażyłości ze sobą (J 17,6.26). Jego imię jest uświęcane (Iz 29,23), uwielbiane (Ps 7,18), kochane (Ps 5,12), wieczne (Ps 135,13) i groźne (Pwt 28,58). Świątynia była miejscem, w którym z woli Boga przebywało Jego imię (Pwt 12,5), czyli stale była napełniona jego obecnością. Żydzi z szacunku dla Boga nigdy nie wypowiadali Jego imienia, zastępując je pomocniczymi określeniami typu: mój Pan, Bóg, Ten co przebywa w górach. Bóg wybrał również imię dla swojego Syna. Imię Jezus jest święte i tożsame z imieniem Bożym (Ap 14,1). Apostołowie w imię Jezusa uzdrawiali chorych (Dz 3,6), wyrzucali demony (Mk 9,38), czynili cuda (Mt 7,22). Ich działania były w istocie działaniami samego Jezusa, który przekazując uczniom władzę i moc, uczynił ich kontynuatorami swojej misji. /Biblia Paulistów, słownik - przypis do Ps 5 w. 12/.

*/ (w. 5) "Sędzio sprawiedliwy" - por. Ps 7,12; Jr 11,20. /Biblia Gdańska/.

*/ (w. 7) "O miastach, które zburzyłeś o nich też zaginęła pamięć" - Stolice wielkich państw Starożytnego Wschodu kolejno legły w gruzach, z których już ich nie odbudowano (Niniwa - 612 r. przed Chr., Babilon - 539 r. przed Chr.). Jr 49,13 mówi także o całkowitym zburzeniu stolicy Edomu, Bosry). /Biblia Ekumeniczna/. 

*/ (w. 8) "Ustanowił Swój tron do sądu" - Inne obrazy sądu Bożego por. Ps 7,9; Ps 96,10-13; Ps 98,9. /Biblia Tysiąclecia/.  

*/ (w. 9) "Sądzi świat... wyrok o narodach" - por. Ps 96,13; Dz 17,31. /Biblia Gdańska/.

*/ (w. 10) "BÓG będzie twierdzą uciśnionego, twierdzą w czasach niedoli" - por. Ps 37,39; Ps 46,2; Ps 91,2. /Biblia Gdańska/.

*/ (w. 11) "Znają Twoje Imię" - czyli Ciebie, Twoją potęgę i chwałę; znajomość Boga prawdziwego wywiera wpływ na postępowanie. /Księga Psalmów w tłumaczeniu O. Stanisława Wójcika CSsR/.
- por. Ps 20,2. /Biblia Paulistów/.
- "Ciebie szukają, WIEKUISTY" - znaczy prowadzić życie zgodne z Jego wolą. /Biblia Poznańska/.

*/ (w. 12) "Na Cyonie" - na Syjonie.  

*/ (w. 13) "Mściciel krwi" - krzywdzenie niewinnych i przelewane niewinnej krwi to grzechy wołające o pomstę do Boga (Rdz 4,10). W Izraelu znana była funkcja mściciela krwi, który miał śmiercią ukarać zabójcę (np. Rdz 9,6; Lb 35,12nn; Pwt 19,12). Psalmista nie chce sam dochodzić sprawiedliwości, ale w Bogu upatruje swojego Mściciela. /Biblia Paulistów/.
- por. Iz 26,21; Ez 7,23; Ez 11,6-10; Ez 16,20n. /Biblia Tysiąclecia/.  

*/ (w. 14) "Bram śmierci" - oznaczają zakres jej władania - por. Ps 107,18; Hi 38,10; Iz 38,10; Mt 16,18. /Biblia Tysiąclecia/. 

*/ (w. 15) "Bramach córki Cyonu" - bramach córki Syjonu. "W bramach" miast na wschodzie napotyka się największe skupiska ludzi. "Córka Syjonu" to ludność Syjonu, czyli mieszkańcy Jerozolimy. /Księga Psalmów w tłumaczeniu O. Stanisława Wójcika CSsR/.

*/ (w. 16) "W przepaść, którą same przygotowały" - obraz przysłowiowy, wzięty ze sposobu polowania na grubego zwierza. Por. Ps 7,16; Ps 57,7; Prz 26,27. /Biblia Poznańska - przypis do Ps 7 w. 16/.

*/ (w. 17) "Higgajon Sela" - Kultowo-techniczne określenie, zamykające część psalmu, o bliżej nieznanym znaczeniu. /Biblia Tysiąclecia/. 

*/ (w. 18) "Krainy umarłych" - ST nie miał jasnego pojęcia życia pozagrobowego. Zmarli przebywają w podziemnym Szeolu, prowadząc życie cieniów. Minimalna ich żywotność powoduje rozluźnienie kontaktu z Panem (Ps 88,11-13; Ps 115,17; Iz 38,18n), który jednak sprawuje władzę także nad podziemiem (Ps 139,8; Am 9,2; Hi 26,6). /Biblia Tysiąclecia - przypis do Ps 6 w. 6/.

*/ (w. 21) "Niech ludy wiedzą, że są jedynie ludźmi" - powszechny sąd ma dowieść, ze jedynym i absolutnym władcą świata jest Bóg. Nastąpi to wbrew mniemaniu pogan nieliczących się z Panem (por. Ap 19,1-10). /Biblia Ekumeniczna/. 

Moshe Tzvi Halevi Berger - obraz inspirowany Psalmem 9
(Muzeum Psalmów w Jerozolimie)

Zagłębijmy się w analizę tekstu dokonaną przez O. Adama Szustaka OP i przyjmijmy błogosławieństwo skierowane do nas na końcu konferencji.

Niech Pan cię wysłucha w dniu utrapienia, 
a imię Boga Jakubowego niech będzie twoim schronieniem. 
(Ps 20,2 - przekład Romana Brandstaettera)